Het ontslag op staande voet is een vergaande beslissing  voor de werkgever en heeft verstrekkende gevolgen voor de werknemer. Dit doe je dus niet zonder dringende reden. De reden is heel dringend en het is noodzakelijk dat het ontslag per direct ingaan. Je ontslaat de werknemer direct oftewel op staande voet.

Je mag alleen een werknemer op staande voet ontslaan op grond van een of meer zeer dringende redenen. Het voorval was zo ernstig is dat je niet kunt wachten met een reactie dus ontsla je de werknemer per direct. De werknemer mag niet langer op de werkvloer aanwezig zijn en mag geen werkzaamheden meer uitvoeren. Je houdt de schade zo klein mogelijk. De werknemer heeft zich ernstig misdragen of heeft een ernstige overtreding gepleegd. bijvoorbeeld aan verduistering, diefstal, ernstige (seksuele) intimidatie, dronkenschap etc.

De gedraging van de werknemer is zo ernstig dat je hem mededeelt dat je hem of haar direct op staande voet ontslaat met de reden van het ontslag. Vervolgens leg je alles schriftelijk vast en stuurt het hem of haar (aangetekend) toe. Let erop dat de reden zo ernstig is, dat je hem direct ontslaat en je hiervoor geen toestemming van rechter of UWV nodig hebt. De wet spreekt in dit kader over redenen die ontslag op staande voet kunnen rechtvaardigen als volgt “daden, eigenschappen of gedragingen van de werknemer, die ten gevolge hebben dat van de werkgever redelijkerwijs niet gevergd kan worden de arbeidsovereenkomst te laten voortbestaan”.

Op het moment dat de werknemer die het niet met het ontslag mee eens is en brengt het voor de rechter. Bij ontslag op staande voet kan de werknemer geen beroep doen op een uitkering omdat het ontslag hem ernstig te verwijten valt. Als de rechter de reden niet dringend en zwaar genoeg vindt, dan wordt het ontslag op staande voet vernietigd verklaard en dat brengt een hoop problemen met zich mee (bijvoorbeeld werknemer moet opnieuw in dienst komen).

Het is belangrijk dat de reden ernstig genoeg is en dat het ontslag niet kan wachten en dus direct ingaat. Bekende situaties vanuit het verleden zijn geen aanleiding voor ontslag op staande voet. Een opeenhoping van misdragingen of vergrijpen is geen aanleiding tot ontslag om dringende redenen.

Een enkel feit moet zwaar genoeg zijn om het directe ontslag te rechtvaardigen. De rechter neemt in de beoordeling van het ontslag om dringende redenen de situatie van de werknemer mee. Een éénmalige uitbarsting van de werknemer die al 25 jaar in dienst is, kan door de rechter worden beoordeeld als misplaatst maar onvoldoende reden voor ontslag op staande voet. Een onterecht ontslag om dringende redenen kan voor jou als werknemer grote, negatieve gevolgen met zich meebrengen.

Bij ontslag op staande voet moet je je houden aan de onderstande punten:

• Je dient onmiddellijk op te treden (je mag de beslissing dus niet later nemen);
• Er is sprake van dringende redenen, bijvoorbeeld diefstal, bedreiging, werkweigering, (seksuele) intimidatie;
• Direct alle redenen meedelen aan de werknemer en dit vervolgens schriftelijk aan de werknemer bevestigen. Denk eraan dat hier daadwerkelijk alle redenen voor het ontslag op staande voet worden opgenomen. Het is niet mogelijk om achteraf nog een brief schrijven of met aanvullende informatie komen;
• Het ontslag is direct ofwel mededelen en wegsturen. Laat nooit werk afmaken of overdragen.

Het is van uiterst belang dat deze brief heel zorgvuldig wordt opgesteld. Zorg ervoor dat je dit met met een goede jurist overlegt en de brief laat opstellen door hem of haar.

Er zijn verschillende redenen waarom ontslag op staande voet onterecht wordt toegepast. In de praktijk gebeurt het nog wel eens dat het ontslag niet direct wordt uitgesproken maar de volgende dag. Dan lijkt het erop dat het ontslag niet echt dringend was en is het dus onterecht toegepast. Een reeks van gebeurtenissen is op zich geen rechtvaardiging voor ontslag op staande voet. Een enkele gebeurtenis  moet als losstaand feit het ontslag op staande voet rechtvaardigen. Keer op keer te laat komen is geen reden voor ontslag op staande voet. In een periode meermalen te laat komen, is de daaropvolgende keer te laat komen onvoldoende om ontslag op staande voet te hanteren.

De werknemer moet per direct naar huis gestuurd worden. De schriftelijke ontslagbevestiging moet binnen 24 uur bij de werknemer zijn. Wacht hier dus absoluut niet mee en doe dit gelijk! In je brief moet je alle redenen van ontslag vermelden. Je kunt er daarna niet meer op terugkomen. Raadpleeg een deskundig jurist voor het opstellen en controleren van je ontslag op staande voet!