Wat is een arbeidsovereenkomst?

Een arbeidsovereenkomst of arbeidscontract wordt gesloten tussen werkgever en werknemer. Als werkgever zijnde ga je een samenwerking, een dienstverband, aan met iemand die bepaalde werkzaamheden persoonlijk voor je gaat verrichten. Als tegenprestatie krijgt de werknemer een vergoeding voor de geleverde arbeid in de vorm van loon.

In juridische termen is de arbeidsovereenkomst een bijzondere overeenkomst waarvoor er nadere bepalingen zijn opgesteld in het Burgerlijk Wetboek. Hoe klinkt misschien een beetje gek, maar een arbeidsovereenkomst kun je zowel schriftelijk als mondeling aangaan.

Het spreekt voor zich dat je een arbeidsovereenkomst beter op papier kunt zetten om in de toekomst (juridische) problemen te voorkomen. Laat je arbeidsovereenkomsten controleren of opstellen door deskundige juristen!

Wanneer heb ik een arbeidsovereenkomst nodig?

Het lijkt logisch maar de arbeid (de werkzaamheden) die de werknemer voor je gaat verrichten, moet economische waarde hebben voor je. Daarnaast moet de arbeid door de werknemer zelf worden verricht en is de werknemer een natuurlijk persoon zoals ze dat noemen.

De overeenkomst van arbeid ofwel arbeidsovereenkomst wordt met de werknemer persoonlijk afgesloten dus hij kan zichzelf niet laten vervangen (werkgever zorgt natuurlijk wel voor vervanging bij ziekte of verlof) maar de werknemer moet zelf de werkzaamheden verrichten.

Het verschil tussen een stagiair en een werknemer is dat een stagiair wel werkzaamheden voor je bedrijf verricht, maar die werkzaamheden zijn gericht op het leerproces van de stagiair in plaats van het productief werken voor je bedrijf zoals een werknemer dat doet.

Voor een stagiair heb je dus geen arbeidsovereenkomst nodig maar een stageovereenkomst. Zodra je in plaats van een persoon een bedrijf aantrekt om bepaalde werkzaamheden uit te voeren heb je geen arbeidsovereenkomst nodig maar bijvoorbeeld een overeenkomst van opdracht.

Als werkgever kan en moet je waar nodig de werknemer aansturen en de werknemer dient op zijn beurt de verzoeken van werkgever opvolgen en uitvoeren zoals werkgever dit heeft opgedragen. Dit noemen we een gezagsverhouding tussen werkgever en werknemer.

Wat zijn de gevolgen als ik geen (schriftelijke) arbeidsovereenkomst heb?

Voor beide partijen, werkgever en werknemer is het goed om te weten waar je aan toe bent en wat precies de gemaakte afspraken zijn. Wanneer een werknemer niet goed functioneert, of zich bijvoorbeeld niet houdt aan zijn verplichte arbeidstijden kun je terugvallen op de arbeidsovereenkomst of arbeidscontract waar deze afspraken door beiden is ondertekend. Ontbreekt een dergelijke overeenkomst, kunnen geen van beiden hun gelijk aantonen.

Naast het voorkomen van bepaalde geschillen, heb je als werkgever een schriftelijke arbeidsovereenkomst nodig voor het kunnen voeren van een goede (loon)administratie. De belastingdienst moet namelijk kunnen achterhalen wie voor jou werkt en welke bedragen jij voor deze werknemer moet afdragen.

Wat staat er in de arbeidsovereenkomst?

Een arbeidsovereenkomst bestaat uit een aantal vaste onderdelen die voor elk dienstverband gelijk zijn. Daarnaast kunnen er bijzonder bepalingen worden opgenomen die alleen op jouw bedrijf of op deze specifieke werknemer gericht zijn, denk bijvoorbeeld aan functiegerelateerde bedrijfsmiddelen. In elk geval staat er in het algemeen het volgende in:

• Wie is de werknemer? Het is belangrijk om te weten wie jouw werknemer is. Zijn of haar volledige naam en adresgegevens heb je niet alleen nodig voor jouw (loon) administratie, maar ook als je de werknemer bepaalde informatie wil opsturen.
• Wat is de functie? Een functiebeschrijving legt kort uit wat de werkzaamheden zijn die de werknemer gaat uitvoeren, en hier kun je op terugvallen. In de arbeidsovereenkomst kun je daarnaast ook nog andere bijzonderheden van de functie opnemen die relevant kunnen zijn voor de uitvoering van de werkzaamheden.
• Wat voor soort arbeidscontract is het? Er zijn verschillende varianten van de arbeidsovereenkomst. Dit zijn bijvoorbeeld het ‘vaste contract’ of een tijdelijk contract. Het is belangrijk om dit te benoemen in de overeenkomst omdat je bijvoorbeeld moet weten wanneer het arbeidscontract eindigt en je dit tijdig aan de werknemer bekend moet maken.
• Wat zijn de verplichtingen van werknemer? Om problemen te voorkomen is het verstandig om alle punten die van belang zijn voor de uitvoering van de werkzaamheden, vast te leggen in de arbeidsovereenkomst. Dit kan zijn van werktijden tot standplaats of het gebruik van bedrijfsmiddelen. Dit kan je zelf zo uitgebreid mogelijk maken, als het maar binnen de grenzen van de wet blijft. MKBrecht kan je hierbij natuurlijk helpen.
• Hoeveel vakantiedagen krijgt de werknemer? Een werknemer heeft recht op een minimaal aantal vakantiedagen. Jij als werkgever mag natuurlijk beslissen om meer dan het minimaal te geven. Daarnaast kan je bijvoorbeeld opnemen dat er verlofdagen gekocht kunnen worden, of dat een werknemer maximaal zoveel dagen achter elkaar mag opnemen.

Zorgvuldig omgaan met arbeidsovereenkomsten

Het aannemen van personeel binnen je onderneming is een grote stap. Aan de ene kant gaat iemand werkzaamheden voor je onderneming verrichten die je waarschijnlijk daarvoor zelf hebt gedaan en aan de andere kant heb je de plicht om loon te betalen voor de geleverde arbeid. Dit is dus een grote kostenpost.

Het aangaan van een arbeidsovereenkomst kan verstrekkende gevolgen hebben op het moment dat die niet goed is opgesteld. Denk hierbij aan langdurige ziekte van de werknemer, ongeschiktheid voor de functie, concurrentie en bedrijfsgeheimen. Een arbeidsconflict kan ook iets zijn wat in de toekomst kan gaan spelen. Om deze redenen is het erg raadzaam om afspraken heel goed vast te leggen en te zorgen dat mogelijke negatieve effecten worden beperkt.

Wij begrijpen als geen ander dat je als ondernemer de aandacht bij je bedrijf wilt houden en nemen dus graag deze zorg uit je handen. Het team van deskundige juristen van MKBrecht kunnen je hierbij bijstaan.