Het intellectueel eigendomsrecht is een ingewikkeld kluwen van regels. Het omvat dan ook zoveel domeinen en gaat verder dan octrooien en merknamen. Zeker indien je jouw intellectuele eigendomsrechten door een derde wilt laten verzilveren, wordt het al snel heel ingewikkeld. Een royaltyovereenkomst moet een en ander dan ook in goede banen leiden.

In Nederland kennen we niet alleen het tastbare eigendom, maar ook de zogenoemde intellectuele eigendomsrechten. Een vreemd woord, maar eigenlijk is het overal om je heen terug te vinden. Jouw handelsnaam vormt daar een voorbeeld van, maar ook kunstwerken, foto’s, teksten en stukjes softwarecode zijn stuk voor stuk voorbeelden van intellectuele eigendom. Het eigendomsrecht daarvan is echter minder absoluut dan dat van pakweg een fiets. Zo kunnen er immers meerdere rechthebbenden zijn, kan je het eigendomsrecht verliezen indien je er geen gebruik van maakt en bovendien moet je er ook mee leven dat anderen mogelijk jouw tekst voor hun studies citeren.

Toch betekent dat niet dat je zomaar al jouw rechten moet laten aantasten. Nee, je kan een licentienemer vragen om zogenoemde royalty’s te betalen. Dit is een vergoeding voor het gebruik van jouw intellectuele eigendomsrechten. De afspraken daaromtrent worden dan ook in een royaltyovereenkomst gegoten.

Een royaltyovereenkomst is dan ook een overeenkomst waarbij bepaalde intellectuele eigendomsrechten tijdelijk of permanent aan een licentienemer worden overgedragen in ruil voor de betaling van een royalty, vaak uitgedrukt als een percentage van de verkoopprijs. Uiteraard worden in de royaltyovereenkomst nog heel wat andere praktische zaken geregeld.

Met een royaltyovereenkomst kan je genieten van de vruchten van jouw intellectueel werk, zonder risico te lopen dat je jouw intellectuele eigendomsrechten zou verliezen. Je kan niet alleen een mooie royalty opstrijken, maar je zorgt er ook voor dat de licentienemer een aantal praktische afspraken respecteert. En bovendien zit het zo ook bewijsrechtelijk helemaal snor.

Een royaltyovereenkomst zal steeds een beschrijving bevatten van het intellectueel eigendom waarop het van toepassing is. Het kan bijvoorbeeld verwijzen naar het nummer van het Nederlandse octrooiaanvraag of een beschrijving omvatten, mits verwijzing naar een bijlage. Vervolgens wordt opgenomen welke rechten op de tegenpartij worden overgedragen. In het geval van een royaltyovereenkomst zal het meestal gaan over het recht om het te (her)produceren en te verkopen. Dit recht kan wereldwijd en exclusief worden toegekend, maar meestal zal men het beperken tot een bepaalde regio of afzetmarkt waarin de royaltynemer expertise geniet. Verder worden ook praktische afspraken gemaakt omtrent de uitoefening van deze rechten en zal een looptijd worden afgesproken.

In de royaltyovereenkomst worden bovendien ook financiële afspraken opgenomen. In de eerste plaats gaat het om een lumpsum. Dit is een vergoeding voor de toekenning van de licentie. Hiernaast is er ook sprake van een royaltyvergoeding. De royaltyovereenkomst zal aangeven hoe de royaltyvergoeding dient te worden berekend. Over het algemeen zal het gaan om een percentage van de brutomarge, maar ook een forfaitaire vergoeding per verkocht product is mogelijk.

De royaltyvergoedingen dienen uiteraard op de rekening van de royaltygever te verschijnen. Ook daarover worden in de royaltyovereenkomst afspraken gemaakt. Zo zal de royaltyovereenkomst bijvoorbeeld bepalen dat de royaltynemer de royaltyvergoedingen maandelijks, per kwartaal of jaarlijks dient te betalen. Eveneens geeft de royaltyovereenkomst aan hoe deze betalingen dienen te worden gestaafd, over het algemeen door overlegging van een accountantsverklaring en de facturen.

Dat een royaltyovereenkomst steeds maatwerk is, bewijst de praktijk. Indien het bijvoorbeeld gaat om het ontwerp van een product, zal de royaltyovereenkomst concreet aangeven op wie de verschillende vormen van (product)aansprakelijkheid rust. Uiteraard is het niet onlogisch dat het de producent is die de eindverantwoordelijkheid draagt.

De royaltyovereenkomst zal hiernaast de belangen van de royaltygever moeten vrijwaren. Zo kan het de royaltynemer verboden worden om binnen een bepaalde termijn soortgelijke producten op de markt te brengen, wordt de royaltynemer tot geheimhouding gehouden en kunnen deze bepalingen aan de hand van boetebedingen worden afgedwongen.

Tot slot bevat een royaltyovereenkomst steeds bepalingen omtrent de voortijdige beëindiging van de overeenkomst. Denk maar aan de situatie waarin de royaltynemer de royaltyvergoedingen niet tijdig meer uitbetaald of failliet zou gaan.

Zonder een royaltyovereenkomst sta je blootgesteld aan veel risico’s. Je gooit immers zelf jouw intellectuele eigendomsrechten te grabbel, waardoor de tegenpartij eenvoudig met alternatieven op de markt kan komen. Het is dan ook de toegangspoort voor misbruik en ongewenste concurrentie.

Zonder een royaltyovereenkomst jouw intellectuele eigendomsrechten laten exploiteren is dan ook een broeihaard voor problemen, vooral omdat je bewijsrechtelijk nu eenmaal nergens staat. Ook voor de tegenpartij is dit overigens het geval. Deze kan maar moeilijk aantonen dat het niet gaat om een inbreuk. Daarom zal de royaltynemer altijd een royaltyovereenkomst eisen.

Verder moet je weten dat intellectuele eigendom veel minder absoluut is dan wat je van materiële eigendommen gewoon bent. Zo kan je bijvoorbeeld veel eenvoudiger jouw intellectuele rechten verliezen indien je er geen gebruik van maakt of actief optreedt tegen overtredingen. Ook hier is een royaltyovereenkomst het document bij uitstek om het tegendeel te bewijzen. Laat jouw royaltyovereenkomst dan ook opstellen door een deskundig jurist!