Waarom de degens kruisen indien een samenwerking zoveel meer kan opleveren? Een les waar menig politici wel wat van kan leren. In de zakelijke wereld zien we het zo vaak verschijnen: een partnerschap waarbij partners zich versterken. Natuurlijk wel met de nodige terughoudendheid en beschermingsmiddelen die in de partnerovereenkomst worden gegoten.

Met een partnerovereenkomst ga je een partnerschap aan met één of meerdere zakelijke partners. Een partnerovereenkomst kan voor verschillende doeleinden worden gesloten. Zo kan je samenwerken om een nieuw product op de markt te brengen of kan je de expertise van een partner in huis halen. Omdat een partnerovereenkomst altijd anders is, kan je dus niet zomaar een partnerovereenkomst van het internet plukken. Een partnerovereenkomst is immers altijd maatwerk.

Je sluit een partnerovereenkomst indien een verregaand samenwerking op poten wordt gezet. Klassieke inkoop- of verkoopcontracten volstaan dan niet langer. Een partnerovereenkomst dringt zich dan ook op indien er verregaande verplichtingen en rechten moeten worden opgenomen. In de praktijk wordt een partnerovereenkomst afgesloten omdat de twee partijen voordeel halen uit het partnerschap. Voordelen die bovendien ook verder kunnen gaan dan louter het financiële aspect.

Een partnerovereenkomst moet steeds aansluiten bij het zakelijk partnerschap. Daarom gaan er vaak verregaande onderhandelingen aan vooraf. De inhoud van de partnerovereenkomst is daar het resultaat van. Toch valt vooraf niet te zeggen wat er in de partnerovereenkomst zal opgenomen zijn. Toch weten wij uit de praktijk dat een aantal clausules steeds opnieuw noodzakelijk zijn.

In de eerste plaats zal de partnerovereenkomst immers de rechten en de plichten van de verschillende partijen bevatten. De partnerovereenkomst wordt hier steeds specifiek opgesteld en heeft het niet zomaar over het leveren van inspanningen of het betalen van gelden. Het schenkt aandacht aan de bijzondere onderdelen van het partnerschap. Denk onder andere aan resultaatverplichtingen, de precieze omschrijving van kennisoverdracht en de gevolgen voor de verschillende afdelingen, gaande van de perscommunicatie tot de verkoop en de marketing.

Een partnerschap ontstaat in strikt vertrouwen. Beide partijen willen profiteren van de voordelen van een samenwerking. Om zo’n vertrouwelijke sfeer mogelijk te maken, zal de partnerovereenkomst steeds een aantal garanties bieden. Denk bijvoorbeeld aan geheimhoudingsclausules en concurrentiebedingen, die vervolgens met boetebedingen afdwingbaar worden. Uiteraard worden zij voornamelijk opgenomen om de vertrouwelijke sfeer te garanderen en met de hoop dat ze nooit in sancties zullen resulteren. Toch is het niet onbelangrijk om over dat laatste reeds vooraf na te denken. Boetebedingen hoeven dan ook geen afbreuk te doen aan het recht om een hogere schadevergoeding te eisen. Maar dan moet zo’n boetebeding wel correct worden opgesteld. Ook hieraan schenkt de partnerovereenkomst aandacht.

Maar de partnerovereenkomst zal ook aandacht schenken aan minder voor de hand liggende zaken. Denk bijvoorbeeld aan de intellectuele eigendom, zeker indien er sprake is van het gebruik van licenties. Vooral bij partnerschappen in de ICT-sector is dat niet onbelangrijk. Zo leveren sommige partners de noodzakelijke software om een gezamenlijk project mogelijk te maken. En dan is het inderdaad belangrijk dat vooraf duidelijk is wie de eigenaar is van de software en onder welke restricties de software door de tegenpartij mag worden gebruikt.

Hiernaast dient de partnerovereenkomst aandacht te schenken aan de praktische afspraken. Samenwerken is immers moeilijker dan het soms lijkt. Daarom worden reeds vooraf afspraken gemaakt om de samenwerking in goede banen te leiden. Er worden vaste overlegmomenten voorzien, er vinden onderlinge evaluaties plaats en ook audits en rapportagemomenten zijn zeker niet ongewoon. Dergelijke afspraken zorgen er eveneens voor dat de partners steeds de vinger aan de pols kunnen houden.

Blijkt de samenwerking uiteindelijk toch op een sisser uit te draaien? Door de verregaande inspanningen en investeringen die de partners hebben gemaakt, is het belangrijk dat de samenwerking nog niet meteen wordt getorpedeerd. Daarom is het niet onbelangrijk om via de partnerovereenkomst aan te sturen op een gezamenlijke verzoening, eventueel mits tussenkomst van een onafhankelijke bemiddelaar of het voorleggen van het twistpunt aan een arbiter.

Tot slot zal een partnerovereenkomst steeds beperkt in tijd worden afgesloten. Daarom zal de partnerovereenkomst bepalingen bevatten met betrekking tot de (stilzwijgende) verlenging en de praktische afhandeling van de beëindiging van de samenwerking. Maar het houdt toch ook rekening met abrupte beëindigingsgronden. Want als de partner nu eenmaal financiële moeilijkheden heeft, is niemand nog gebaat bij een verdere samenwerking. En dan is de partnerschap stoppen nu eenmaal de beste optie.

Zonder partnerovereenkomst staat de samenwerking al snel op losse schroeven. Zonder de noodzakelijke zekerheden die worden ingebouwd, is het maar moeilijk om in volle vertrouwen samen te werken. Het eerste twistpunt kan dan al meteen het einde van het partnerschap betekenen.

Hiernaast is het ontbreken van een partnerovereenkomst ook gewoon een vrijgeleide voor misbruik. Zeker indien geheime kennis wordt vrijgegeven en bepaalde zaken maar beter geheim blijven. Misschien maakten jullie daar mondeling wel een aantal afspraken over? Kan best, maar dat valt maar moeilijk te bewijzen.

Natuurlijk regelen andere voorwaarden misschien wel een en ander. Maar jouw algemene voorwaarden stelde je uiteraard voornamelijk op in functie van transacties en niet om samen te werken. Om nog maar te zwijgen over een eventuele battle of the forms: indien jullie alle twee met eigen voorwaarden aan komen kloppen. Neen, zonder een goede partnerovereenkomst sta je nergens. Daarom laat je maar beter een partnerovereenkomst opstellen door een gekwalificeerde jurist die rekening houdt met het onderhandelingsproces en de eisen die de twee partners stellen.